Słaba KREW – anemia i inne zaburzenia związane z krwią wg TCM
Krew z punktu widzenia Medycyny Chińskiej jest wytwarzana ze składników odżywczych ekstrahowanych w układzie pokarmowym w wyniku działania Śledziony i Trzustki. Kiedy te składniki połączą się z energią Nerek (Jing), dochodzi do ukształtowania krwi. Większość Jing jest przechowywana w szpiku kostnym, co odpowiada zachodniej medycynie, według której krew wytwarzana jest w szpiku kostnym.
Jak medycyna chińska postrzega zaburzenia związane z krwią?
Anemia, czyli niedobór krwi – przyczyny i objawy
Większość kobiet przynajmniej raz w swoim życiu doznała anemii, zatem wie, jakie mogą być jej objawy: blade usta, blade podstawy paznokci, plamy w polu widzenia (ja na to mówię latające kłaczki), nadmierne wypadanie włosów, przedwczesne siwienie włosów, cienkie włosy lub suche włosy, drżenie rąk lub ich drętwienie, nerwowość, PMS, ból dolnej części pleców, bóle głowy. Zdarzają się również bolesne miesiączki lub też może wystąpić brak menstruacji (skrajne wyczerpanie lub wychłodzenie nerek).
Przyczyn anemii może być kilka, m.in. nieodpowiednia dieta, zaburzone wchłanianie składników pokarmowych (np. słaby żołądek powodujący gorsze przyswajanie żelaza), obfite menstruacje lub krwawienia w układzie pokarmowym (żołądek – jelita), a także przewlekłe choroby oraz niektóre leki (w tym chemioterapia).
Aby leczenie anemii dietą było skuteczne, trzeba działać dwukierunkowo. Z jednej strony w diecie muszą być obecne składniki zawierające żelazo, witaminę B12, kwas foliowy, witaminy C oraz odpowiednie ilości białka, z drugiej natomiast konieczne jest pobudzenie wchłaniania składników poprzez wzmocnienie Śledziony-Trzustki i Żołądka oraz wsparcie Nerek. Jako że Wątroba należy do narządów magazynujących i regenerujących krew, również w tym przypadku należy odpowiednimi pokarmami ją wspierać.
Z punktu widzenia medycyny zachodniej, anemię najczęściej leczy się poprzez podawanie żelaza w tabletkach, jednak nie zawsze jest to skuteczne. Trzeba też pamiętać, że do skutecznego wchłaniania potrzebna jest miedź, witamina C i witaminy z grupy B.
Dieta na anemię
Zatem jak powinna wyglądać dieta na anemię? Jeżeli chodzi o układ pokarmowy, należy dietę tak poprowadzić, aby wyeliminować nadmiar wilgoci i śluzu, który może ograniczać wchłanianie lub też nawilżyć, jeżeli mamy do czynienia z tzw. gorącem Żołądka. Zatem w tej kwestii, będzie to podejście indywidualne. Trzeba pamiętać, że krew należy do energii Yin, zatem takiej osoby nie wolno nadmiernie rozgrzewać pikantnymi przyprawami. Niewskazana jest też kawa, herbata, przyprawy aromatyczne (zioła prowansalskie), alkohol, nawet czerwone wino. Wszystko to zbyt rozgrzewająco wpłynie bowiem na Wątrobę, która nie będzie mogła spełnić swojej funkcji, czyli zregenerować krwi podczas wypoczynku sennego (stąd też mogą pojawić się wybudzania w nocy między 1.00 a 3.00.). Jak powinna wyglądać dieta na anemię?
- Wzmocnij wątrobę Aby Wątroba w pełni mogła spełnić swoje funkcje, musi dostać pokarm odpowiedni dla siebie. Odpowiednie będą pokarmy w kolorze zielonym (chlorofil), takie jak zielone warzywa liściaste, kiełki, mikroalgi, młody skiełkowany jęczmień, spirulina, pokrzywa czy natka pietruszki. Chlorofil ma bardzo podobną budowę do hemu (barwnika krwi, który w połączeniu z białkiem tworzy hemoglobinę). W chlorofilu mamy atom magnezu, w hemie – atom żelaza (warto dowiedzieć się więcej o diecie na Wątrobę).
- Jedz czerwone produkty. Medycyna chińska opiera się na zasadzie „podobne leczy podobne” – zatem krew będzie regenerowała się także pokarmami o kolorze czerwonym. O tym zapewne wiecie, ponieważ często mówią nam o tym nasze mamy oraz babcie i jest to w istocie prawdą. W związku z tym w przypadku anemii jadamy m.in. buraczki, czerwone winogrona, wiśnie, czarną porzeczkę lub sok z czarnej porzeczki, czerwone daktyle, strączki w kolorze czerwonym etc. (dowiedz się więcej o diecie na Serce).
- Zadbaj o Śledzionę, Trzustkę, Żołądek i Nerki. Pamiętajmy, że prawidłowe tworzenie krwi to też wzmacnianie Śledziony – Trzustki – Żołądka. Zatem włączamy również pokarmy pomarańczowe i żółte, takie jak marchew, dynia, batat, kaki, jagody goji, orkisz etc. (więcej o diecie na Śledzionę). Jednak, jak powyżej wspomniałam, terapia pożywieniem w przypadku anemii obejmuje również Nerki. Dlatego też w diecie powinny być pokarmy, które wspierają nerki, m.in. te w kolorze czarnym, takie jak czarna soczewica, czarny sezam, czarna fasola, czarne borówki, jeżyny. (więcej o diecie na Nerki).
Oczywiście łatwiej zregenerować oraz odbudować krew, dodając do diety produkty zwierzęce, takie jak: jajka, wątróbka, karp czy zupa z karpia, mleczko pszczele, żelatyna.
Jak więc się okazuje, leczenie anemii dietą czy też samym suplementowaniem żelaza w tabletkach może być nieskuteczne lub krótkotrwałe. Z punktu widzenia TCM trzeba odżywić prawie każdy aspekt, każdy element (Nerki, Wątroba, Serce, Śledziona).
Monika Dziemidowicz, dietetyk, dietoterapeuta TCM
Miło powitać Ciebie na mojej stronie.
Cieszę się, że masz podobne zainteresowania do mnie.
Jeżeli podobał Ci się mój artykuł i chciałbyś ich czytać więcej, postaw mi wirtualną kawę,
Bardzo dziękuję
