Dieta na Nerki i ich emocje – zalecenia wg medycyny chińskiej
Kolejny artykuł z serii diet na dany narząd. Tym razem Nerki, przynależące do elementu Wody.
Pod pojęciem Nerki w medycynie chińskiej kryje się dużo więcej narządów i tkanek niż sam ten narząd w rozumieniu zachodnim. Są odpowiedzialne za dolną część ciała, łącznie z narządami rozrodczymi i ich funkcją rozmnażania. Dostarczają również ciepło i energię. Reprezentują „ korzeń” organizmu. Prawa nerka reprezentuje Yang, lewa nerka Yin. Są niczym baterie dla organizmu. Yin Nerek wspiera Yin całego organizmu, podobnie Yang. Osoba ze zdrowymi Nerkami jest witalna, aktywna, spokojna, delikatna ale odważna. Osiąga wiele bez stresu. Ma silną wolę, jest mądra i charyzmatyczna. Niedobory Yin nerek będą się przejawiały w emocjach takich jak strach, pesymizm i brak wiary w siebie. Emocje negatywne Yang natomiast –to despotyzm, żądza władzy, osoba taka wydaję się też być pusta emocjonalnie. Więcej o emocjach i Nerkach można przeczytać tu: https://ekodietetyk.pl/dieta-a-emocje-wg-tcm-strach-nerek
Ogólne objawy zaburzenia równowagi energetycznej Nerek to:
- Wszelkie problemy z kośćmi, szczególnie kolanami, dolną częścią pleców, lędźwiami i zębami,
- Problemy ze słuchem, choroby uszu, nawet utrata słuchu,
- Wszelkie problemy z włosami na głowie (siwienie, rozdwojone końcówki, matowe, suche, wypadanie etc.),
- Różne zaburzenia układu moczowego,
- Zaburzenia układu rozrodczego i funkcji seksualnych,
- Spowolnienie umysłowe,
- Fizyczny wzrost i rozwój (dojrzewanie, starzenie się organizmu),
- Na poziomie emocjonalnym: lęk, strach, fobie, panika, brak poczucia bezpieczeństwa.
Należy pamiętać, że podobnie jak same nerki są głęboko zakorzenione w ciele, tak samo emocja przypisana im – lęk, z reguły jest bardzo głęboko zakorzeniony. Lęk osłabia Nerki a słabe Nerki blokują możliwość doświadczania miłości (element Ognia – Serce). Dzieje się to w cyklu destrukcji (Woda blokuje Ogień). Można to opisać następująco: przepełnione lękiem Nerki nie potrafią usunąć nadmiaru wody, która gasi ogień Serca, w tym wypadku normalną zdolność do wyrażania miłości i radości. Osoby takie będą obojętne i nie zdolne do wyrażania uczuć, zamknięte na otrzymywanie miłości od innych.
Poza tym osłabione Nerki na poziomie psychicznym urzeczywistniać się będą także w:
- Przesadnej potrzebie bezpieczeństwa (wszystko w życiu takiej osoby musi być zabezpieczone),
- Niewystarczające zaufanie do siebie i innych,
- Liczne lęki, szczególnie przed tym co niewidzialne i czego nie można dotknąć i zmierzyć (np. bakterie, duchy, świat astralny etc),
- Przejmowanie wzorców myślenia i naśladowania od innych,
- Sztywność ciała, myśli i uczuć.
W Nerkach również zakotwiczona jest przedurodzeniowa energia tzw. Jing – głębsza esencja. To od siły Jing zależy żywotność, odporność na choroby i długość życia, dlatego Chińczycy zawsze dbają o swoje nerki i Jing. Przytoczę tu cytat Bruce Lee:
„Uspokój/ opróżnij swój umysł, bądź bezforemny, bezkształtny – jak woda. Wlewasz wodę do filiżanki, staje się filiżanką, wlewasz do butelki, jest butelką, wlejesz ją do czajniczka, staje się czajniczkiem. Woda może płynąć swobodnie lub niszczyć. Bądź wodą mój przyjacielu”.
Nie tylko Bruce Lee spośród wszystkich żywiołów wybrał wodę czyli silne Nerki. Ale każdy mędrzec i mistrz Tao, wybierze ten element. My, w świecie zachodu w ogóle nie dbamy o Nerki. Destrukcję Nerek rozpoczynamy od nadnerczy i zbytniego ich przeforsowania nadmiarem stresu, pracy, ale o syndromach nerek trochę niżej.
Energia Jing jest także zgromadzona w mózgu, komórkach jajowych, nasieniu, szpiku kostnym. Człowiek rodzi się z „wrodzoną” Jing, która stanowi jego indywidualną konstytucję, a moc tej energii zależy od pokładów energetycznych rodziców w momencie poczęcia. Jing nie można niczym zastąpić, a jej ilość ma wystarczyć do końca życia. W momencie wyczerpania Jing – ciało umiera. Natomiast „nabytą” Jing można uzyskać z pożywienia. Może ona w wielkim stopniu zwiększyć aktywność nawet małej ilości wrodzonej Jing. Nigdy nie może być za dużo Jing (każdy chce być witalny i tu nie ma górnej granicy).
Niedobór Jing może upośledzać proces wzrostu i rozwoju organizmu, może być przyczyną wad wrodzonych u potomstwa, opóźniać w rozwoju fizycznym i umysłowym, może sprzyjać powolnemu lub niecałkowitemu dojrzewaniu, albo przyczyniać się do nieprawidłowych funkcji mózgu, kości, impotencji, przedwczesnego starzenia, utraty zębów, włosów, etc.
Czynniki osłabiające energię Jing:
- Stres, lęk, brak poczucia bezpieczeństwa, przepracowanie,
- Zbyt wiele porodów u kobiet oraz zbyt duża utrata nasienia u mężczyzn , szczególnie w późniejszym wieku,
- Trujące substancje w pożywieniu i wodzie tj.: używki, narkotyki, metale ciężkie,
- Nadmiar słodzonego pożywienia,
- Zbyt duża ilość białka ( z reguły zwierzęcego) w diecie.
Wzmacnianie Jing:
Aby najlepsze toniki Jing zadziałały, muszą być odpowiednio strawione i przyswojone, co oznacza, że w pierwszej kolejności liczy się stan Śledziony – Trzustki i Żołądka. Nie można też powiedzieć, że jakikolwiek pojedynczy pokarm zawiera w sobie wszystkie składniki odżywcze zapewniające całkowitą odnowę Jing, ponieważ potrzeba do tego szeregu składników. Ogólnie – im bardziej urozmaicone pożywienie tym lepiej. Jest jednak jest kilka pokarmów i składników, które odznaczają się wyjątkową siłą w odnawianiu Jing:
- Mikroalgi (spirulina, chlorella, sinice),
- Ryby ekologiczne,
- Podroby ekologiczne – wątroba, nerki, mózg,
- Kości ze szpikiem kostnym – długo gotowane rosoły/ zupy mocy (ekologiczne),
- Witaminy: B12, witamina A, kwasy omega 3,
- Trawy zbożowe,
- Migdały,
- Mleko, masło klarowane,
- Mleczko pszczele, pyłek kwiatowy,
- Zioła: kokoryczka, pokrzywa, nasiona kanianki chińskiej, spreparowany korzeń remanii,
- Poroże jelenia,
- Kurczak,
- Małże.
Oprócz tego, do wzmacniania Jing powinny być wdrożone do diety pokarmy ogólnie wzmacniające Nerki (Qi Nerek), o tym szczegółowo poniżej. Warto pamiętać również o termice powyższych pokarmów. Czyli osoby z objawami gorąca nie powinny się decydować na produkty pochodzenia zwierzęcego. Osoby wychłodzone i niedoborowe natomiast powinny zrezygnować np. z wychładzających alg.
Najczęstsze (oczywiście nie wszystkie) syndromy Nerek:
-
Niedobór Qi Nerek
Jest wówczas kiedy Nerkom brakuję wystarczającej energii, aby kontrolować wypływ moczu, nasienia, ale nie tylko. Typowymi objawami (oczywiście nie wszystkie objawy muszą wystąpić, aby zdiagnozować ten syndrom) są także:
- wypadanie włosów,
- słabość lędźwi i kolana,
- częstomocz,
- oddawanie moczu w nocy,
- wyciekanie moczu podczas śmiechu, wysiłku fizycznego lub też po oddaniu moczu,
- nietrzymanie moczu, lub też gazów (w skrajnych przypadkach nawet kału),
- szum w uszach,
- zawroty głowy,
- impotencja, nasieniotok, przedwczesny wytrysk,
- na poziomie emocjonalnym: wstydliwość, brak pewności siebie, nieśmiałość.
Przyczyn powstania tego syndromu może być kilka, przede wszystkim:
- Przeżycie szoku, silnego stresu,
- Przewlekłe choroby,
- Słabość tego narządu wynikająca z indywidualnej konstytucji, wad wrodzonych,
- Naturalne procesy starzenia się ciała,
- Zbyt duża ilość porodów,
- Podjęcie aktywności seksualnej w zbyt wczesnym wieku lub też nadmierna aktywność seksualna.
Jeżeli chodzi o zalecenia dietetyczne, to doskonale w tej sytuacji sprawdzi się smak cierpki (w zasadzie chodzi tu o zastosowanie smaku kwaśnego ciepłego, zatem cierpki będzie bardzo dobrym tego odpowiednikiem), a zatem: dzika róża, żurawina, pigwa, często zalecany przeze mnie cytryniec chiński, hibiskus, maliny, a także liście malin – dla kobiet i liście jeżyn – dla mężczyzn. Bardzo dobrym remedium na wzmacnianie nerek są orzechy włoskie. Lekko podprażone na suchej patelni z odrobią soli powinny być pomocne w nietrzymaniu moczu. Pamiętać należy, że trzeba je jadać systematycznie w niewielkich ilościach 5-6 sztuk dziennie, nie więcej. Inne wartościowe pokarmy w przypadku tego syndromu to: pietruszka, słodki ryż, owies, komosa ryżowa, zupy mocy, zupy rybne, sery kozie, owcze, koper włoski (fenkuł), przyprawy takie jak goździki i jałowiec. Warto tez pamiętać o naturalnych suplementach wapniowych: sproszkowane muszle ostryg, małż lub poroża jelenia.
-
Niedobór Yang Nerek
W syndromie tym występuje niewydolność spełnianych przez Nerki funkcji ogrzewania, energetyzowania i kontrolowania. Yang Nerek jest często porównywane do ognia, który rozpala ducha i ożywia wszelkie procesy życiowe. Syndrom ten przejawia się w następujących objawach:
- niechęć doz zimna i wystawiania się na chłód,
- zimne kończyny,
- blada skóra,
- słabe kolana, lędźwi, nogi,
- sylwetka w tym wypadku raczej typu gruszka,
- otępienie umysłowe, zapominanie słów, gubienie myśli,
- brak pożądania seksualnego,
- nieregularne miesiączki, bolesne miesiączki,
- białe upławy,
- bezpłodność,
- częstomocz,
- jasny kolor moczu,
- obrzęki,
- osłabienie apetytu ale też trudności z chudnięciem, szczególnie dolnych partii ciała,
- luźne stolce,
- wydzieliny z ciała są bezwonne,
- często towarzyszy temu syndromowi niedoczynność tarczycy lub astma,
- na poziomie emocjonalnym: stłumiona ekspresja przeżyć , brak siły woli, pewności siebie, trudności z podejmowaniem decyzji, brak motywacji, siły do działania.
Przyczyny powstania tego syndromu są następujące: starzenie się organizmu, konstytucyjna słabość tego narządu, błędne nawyki żywieniowe (dieta wychładzająca – np. długotrwałe kuracje świeżo wyciskanymi sokami!!). Do niedoboru Yang Nerek mogą również przyczynić się: choroby przewlekłe, leki nasenne, na nadciśnienie, częste antybiotykoterapie.
Jeżeli chodzi o zalecenia dietetyczne to oczywiste jest, że w diecie należy unikać produktów wychładzających tj.: zimne napoje, lody, sorbety, chłodniki, nabiał (szczególnie – kefiry, jogurty i twarogi), wodorosty, sałaty, surowe warzywa i owoce, świeżo wyciskane soki, piwo. Niekorzystnie będą działały tu także: cukier, słodycze i tzw. zdrowe słodycze – batony na bazie daktyli i owoców suszonych – również. Korzystnie dla Yang Nerek natomiast są:
- regularne i ciepłe posiłki,
- w diecie powinien znajdować się smak ostry i rozgrzewający,
- metody obróbki termicznej: pieczenie, grillowanie, gotowanie,
- produkty mięsne i rybne,
- warzywa korzeniowe i cebulowate,
- warzywa strączkowe,
- pieczone lub gotowane owoce,
- przyprawy: goździki, kozieradka, jałowiec, koper włoski, anyż, pieprz czarny, imbir, kora cynamonu,
- orzechy włoskie.
Orzechy włoskie szczególnie wzmacniają Yang Nerek, a zwłaszcza mają dużą zdolność do przechwytywania Qi, stąd będą dobrym środkiem na kaszel, świszczący oddech, astmę. Nie należy przesadzać z ilością orzechów, gdyż ich nadmiar może spowodować owrzodzenia/ nadżerki w jamie ustnej.
Przy komponowaniu rozgrzewających posiłków należy pamiętać, że łatwo zbyt mocno się rozgrzać, zbyt dużą ilością przypraw. Wówczas może to doprowadzić do „wypalenia” cennego Yin (często obserwuję to u wegan). Dlatego też przyprawy powinny być stosowane w niewielkich ilościach a w daniach powinny być ujęte pokarmy, które będą wspierały odbudowę Yin np. zupa krem z marchwi z dodatkiem kardamonu oraz sera feta owczego.
-
Niedobór Yin Nerek
Jeżeli mowa o niedoborach Yin, to zawsze jest to poważniejszy stan, niż przy niedoborach Yang. Niedobory Yin Nerek wskazują, że nerki nie potrafią prawidłowo dostarczyć odpowiedniej ilości płynów organicznych Yin. Wpływa to na stan całego organizmu, a szczególnie na te organy, które potrzebują Yin – czyli: wątrobę, serce, płuca. I też odwrotnie – w przypadku niedoborów Yin w tych narządach, będą one pobierały Yin z Nerek, osłabiając je. To jest bardzo częste w diecie zachodniej – dieta obfitująca w dużą ilość białka zwierzęcego, alkoholu, przypraw, kawy – mocno przegrzewa wątrobę, która ratując się będzie sięgała po uspokajające i równoważące właściwości organicznych płynów Yin, co w konsekwencji może doprowadzić do dużej nierównowagi i mogą pojawić się takie choroby jak chociażby nawet cukrzyca (czy zauważyliście, że cukrzyca typu II z reguły pojawia się u krzepkich osób, nadużywających mięsa, alkoholu i fast foodów, często po dietach białkowych? Osoby te, prawie wcale nie objadają się cukrem i węglowodanami. Chińczycy mówią, że cukrzyca – to wysuszenie nerek albo ostatnie wołanie nerek o pomoc!).
Objawy Niedoboru Yin Nerek to:
- zawroty głowy,
- dzwonienie w uszach, szumy uszne,
- problemy ze słuchem (głuchota),
- uczucie suchości w gardle,
- nasilenie objawów popołudniu i wieczorem, lepsze samopoczucie rano,
- uderzenia gorąca,
- spontaniczne poty, nocne poty,
- bóle lędźwi, kolan, nóg,
- sińce pod oczami, oczy zapadnięte,
- wypadanie włosów/ siwienie włosów,
- osteoporoza,
- mimowolny wypływ nasienia,
- menopauza,
- paradontoza, obluzowanie zębów, wypadanie zębów,
- skrócenie cyklu miesiączkowego,
- zanik menstruacji,
- zwiększone libido, sny o tematyce erotycznej, fantazje seksualne przy jednoczesnym obniżeniu wydolności seksualnej, zaburzenia erekcji, impotencja,
- suche stolce,
- na poziomie emocjonalnym: strachliwość, lękliwość, fobie, ataki nieuzasadnionej paniki, nerwowość, niestabilność emocjonalna,
- krańcowe wyczerpanie Yin: bardzo czerwony język, gorąco i mocne wycieńczenie organizmu.
Przyczyny: podobnie jak wyżej – starzenie się organizmu, liczne porody, nadmierna aktywność seksualna, słaba konstytucja, ale też długotrwałe i przewlekłe choroby, chemioterapia i radioterapia, poważne zabiegi chirurgiczne, przepracowywanie się, utrata dużych ilości krwi, zbyt jednostronna i monotonna dieta, nadużywanie używek. Na poziomie emocjonalnym: długotrwały stres, lęk o zapewnienie bytu materialnego.
Pożywienie, które wzmacnia Yin Nerek to:
- smak słodki neutralny z niewielką ilością kwaśnego,
- jęczmień, proso, pszenica, orkisz, kukurydza,
- tofu,
- fasolka szparagowa, czarna fasola, czarna soja, czarna soczewica, i inne fasole,
- grzyby,
- regularne picie napoi pomimo braku pragnienia,
- korzeń kuzu,
- owoce: arbuz, melony, czarne jagody, borówki, jeżyny,
- ziemniaki,
- czarny sezam,
- algi,
- sardynki, mięso kraba, małże, łosoś,
- jaja,
- mięsa: kaczka, królik, gęś, wieprzowina,
- minerały,
- kiełki warzywne, szczególnie blanszowane kiełki fasoli mung,
- oleje: sezamowy, lniany, olej z orzechów włoskich,
- zioła: prawoślaz, spreparowany korzeń remanii, korzeń asparagusa, aloes, korzeń zwykłego szparaga.
Natomiast należy unikać pokarmów rozgrzewających i osuszających takich jak: kawa, alkohol, tytoń, jagnięcina, cynamon, goździki, imbir, i inne ostre przyprawy. Nie wskazane też jest przejadanie się.
-
Gorąca wilgoć w Pęcherzu moczowym czyli infekcje pęcherza moczowego
Jest to stan wilgoci połączony z gorącem, na ogół objawia się w postaci stanu zapalnego. Częściej dotyczy kobiet, wynika to z anatomii cewki. Oprócz tego gorąca wilgoć w pęcherzu moczowym będzie często towarzyszyła osobom cierpiącym na stany zapalne stawów, dnę moczanową oraz na choroby wynikające z zakwaszenia organizmu. Gorąca wilgoć w pęcherzu moczowym towarzyszy chorobom przenoszonym drogą płciowa. Może też być przyczyną niewłaściwej diety – nadmiar alkoholu, szczególnie w połączeniu z cukrem (likiery, nalewki), przypraw pikantnych, tłustego i smażonego pożywienie szczególnie przyprawianego na ostro, cukru i wszelki słodzików w dużym stężeniu.
Objawy: pieczenie, ból podczas oddawania moczu, parcie na pęcherz nawet po oddaniu moczu, może też być gorączka, wielkie pragnienie, mocz mętny, ciemniejszy, nawet z obecnością krwi. W skrajnych przypadkach gorąca wilgoć może się zagęścić i tworzyć pasek i kamienie.
Zalecenia dietetyczne w takim przypadku są następujące:
- pokarmy gorzkie i chłodne – np. aloes,
- bardzo dużo warzyw w diecie, szczególnie ziemniaki (ze skórą), dynia, seler, marchew, szparagi, fasolka szparagowa,
- żurawina, napoje na bazie żurawiny (jednak bez cukru),
- owoce taj. melon, arbuz, truskawki – wszelkie moczopędne,
- czyste lekkie zupy warzywne,
- fasola adzuki, fasola lima, fasola mung,
- napary ziołowe z ziół chłodnych: mącznica lekarska, mniszek lekarski, liść babki zwyczajnej, siemię lniane, ziele nawłoci (stan ostry), znamiona kukurydzy.
Przewlekłe infekcje pęcherza moczowego sugerują niedobór Yin lub Yang nerek.
Monika Dziemidowicz, dietetyk, dietoterapeuta TCM
Literatura:
Odżywianie dla Zdrowia – Paul Pitchford
Nerki i pęcherz – Oczyszczanie filtracja, wytwarzanie hormonów i Wit. D, dr Rosina Sonnenschmidt
Miło powitać Ciebie na mojej stronie.
Cieszę się, że masz podobne zainteresowania do mnie.
Jeżeli podobał Ci się mój artykuł i chciałbyś ich czytać więcej, postaw mi wirtualną kawę,
Bardzo dziękuję
