Różne oblicza refluksu
Refluks to nieprzyjemna dolegliwość, która może dopaść człowieka w każdym wieku. Spotykany jest zarówno u noworodków, nastolatków, dorosłych, jak i u osób starszych. Wydaje się, że przyczyna refluksu jest zawsze taka sama – w konsekwencji do leczenia i łagodzenia objawów podchodzimy tak samo. Warto jednak wiedzieć, że medycyna chińska rozróżnia wiele obliczy refluksu i dopasowuje do nich konkretne postępowanie lecznicze. Dzięki temu łagodzenie objawów refluksu jest dużo skuteczniejsze i bardziej efektywne.
Czym jest refluks i jak się objawia
Choroba refluksowa przełyku, potocznie zwana refluksem, w krajach rozwiniętych dotyka aż 20% populacji. To naprawdę ogromna liczba chorych. Wielu z nich z chorobą męczy się przez lata, zanim zdecyduje się udać do lekarza lub też na własną rękę próbuje ulżyć sobie środkami aptecznymi z większą lub mniejszą skutecznością.
Kiedy jednak faktycznie mamy do czynienia z refluksem? Do jego powstawania najczęściej przyczynia się zła dieta, pośpiech i stres. Mechanizm refluksu polega na cofaniu się treści pokarmowej oraz soków żołądkowych z żołądka do przełyku. Towarzyszy temu nieprzyjemne, bolesne uczucie pieczenia w przełyku, podobne do tego towarzyszącemu zgadze. Ponadto refluks objawia się goryczą lub kwasotą w jamie ustnej, bólem w klatce piersiowej a nawet nudnościami, wymiotami, chrypką i bólem gardła oraz zapaleniem dziąseł.
Przyczyny i łagodzenie objawów
Medycyna chińska wyróżnia sześć rodzajów refluksu. Ponadto, ta najstarsza znana ludzkości nauka o medycynie, ma sposób i receptę na łagodzenie każdego jego rodzaju. Poszczególne rodzaje refluksu w medycynie chińskiej określane są mianem wzorców, a oto i one:
1. Zastój Qi Wątroby/ Wątroba atakuje Żołądek
Nasila się pod wpływem złych emocji i stresu. Dotyka osób nerwowych i napiętych, pomiędzy 20 a 50 rokiem życia. Częściej pojawia się u kobiet niż u mężczyzn. Można skutecznie łagodzić objawy refluksu tego typu poprzez ćwiczenia i rozluźnienie. Doskonale sprawdzą się ćwiczenia rozluźniające i rozciągające, takie jak joga czy też zastosowanie relaksującego masażu.
2. Gorąco Wątroby i Żołądka
W tym wypadku głównym czynnikiem wyzwalającym refluks jest jedzenie, między innymi pikantne potrawy, alkohol, czekolada i kawa. Równie niekorzystnie działa tutaj stres. Najczęściej występuje właśnie u osób będący w ciągłym napięciu oraz zajadających stres. Refluks tego typu ustępuje dzięki zastosowaniu diety złożonej z prostych posiłków i łagodnych potraw.
3. Wilgoć i śluz
Ten typ refluksu również jest ściśle związane z dietą i sposobem żywienia. Nasila się po zjedzeniu produktów mlecznych, słodyczy a także tłustych i ciężkostrawnych potraw. Tego typu refluks najczęściej dotyka osób ospałych, ociężałych i z nadwagą. Jednak można skutecznie łagodzić jego objawy. Najlepszym rozwiązaniem jest spożywanie prostych posiłków i łagodnych potraw, które nie będą podrażniały błony śluzowej żołądka i przełyku.
4. Zastój pożywienia
W tym wzorcu w grupie największego ryzyka są osoby z nadwagą i o krępej budowie ciała, niezależnie od wieku i płci. Jego głównymi przyczynami jest przejadanie się i nieregularne spożywanie posiłków. Jako forma łagodzenia nieprzyjemnych dolegliwości sprawdzą się mniejsze porcje, regularne posiłki a także powolne jedzenie i dokładne przeżuwanie.
5. Niedobór Qi i Yang Śledziony
Występuje najczęściej u kobiet powyżej 40 lat. Objawia się również bladą cerą, podpuchniętymi powiekami oraz słabym tonusem mięśni. Ten typ refluksu nasila się po zjedzeniu zimnych i surowych produktów, po wypiciu zimnych napojów a także po niektórych lekach. Może się to wydawać dość nietypowe jednak refluks z Qi i Yang Śledziony wzmaga się także w efekcie schylania się. Doskonałym sposobem łagodzenia nieprzyjemnych objawów jest spożywanie ciepłych, gotowanych i łagodnych w smaku potraw, najlepiej w małych porcjach. Dodatkowo sprawdza się działanie ciepłem i ucisk a więc wszelkiego rodzaju ciepłe okłady czy ciepłe masaże, gorącymi kamieniami czy na bazie ciepłej oliwki.
6. Niedobór Yin Żołądka
Ma charakter przewlekły i najczęściej występuje u osób szczupłych, zarumienionych, pobudzonych i niespokojnych. Jego objawy są silniejsze w wyniku stresu, zmęczenia niespokojną nocą oraz pustego żołądka. Dlatego też, aby refluks tego typu ustąpił, zaleca się stosowanie łagodnej diety, półpłynnych pokarmów a także częstych przekąsek, by żołądek nie pozostawał pusty.
Widać więc wyraźnie, że objawy każdego refluksu można skutecznie łagodzić. Pamiętajmy jednak, że zdecydowanie lepiej przeciwdziałać niż leczyć, dlatego dbajmy o siebie i swój układ pokarmowy. Nie zapominajmy również o odpowiednim relaksie i odpoczynku.
Monika Dziemidowicz, dietetyk, dietoterapeuta TCM