Zegar biologiczny człowieka z punktu widzenia TCM
Pojęcie zegara biologicznego człowieka jest obecne w Tradycyjnej Chińskiej Medycynie (TCM) od wieków. Zdaniem ekspertów z tej dziedziny, istnieje tak zwany zegar narządów. Pozwala on lepiej poznać dobową wydolność poszczególnych organów, jak również pomaga w identyfikacji wielu schorzeń, które pojawiają się w określonych porach dnia lub nocy.
Czym jest zegar narządów?
Według zasad Tradycyjnej Chińskiej Medycynie odpowiednie działanie zegara narządów jest kluczowe w zachowaniu prawidłowej homeostazy i doskonałej kondycji na długie lata życia. Zegar narządów reprezentuje dobowy czas, podczas którego, każdy narząd w ludzkim ciele działa najwydajniej. Posługiwanie się TCM umożliwia także ocenę stanu zdrowia, poprzez czasową identyfikację powtarzających się objawów. Dzięki temu, można znaleźć przyczynę pogarszającego się samopoczucia lub też odkryć pierwsze symptomy choroby. Poznanie zegara biologicznego TCM pomaga w realizacji potrzeb organizmu i życiu z nim w zgodzie. Chodzi tutaj głównie o odpowiednie ustalenie pór snu, odpoczynku, pracy, relaksu i zażywania przyjemności.
Poznaj swoje 12 meridianów
Posiłkując się dobowym cyklem zegara biologicznego TCM należy zaplanować swój dzień w taki sposób, aby organizm miał czas zarówno na aktywność, jak i na odpoczynek. Według Tradycyjnej Chińskiej Medycyny ludzkie ciało można podzielić na 12 meridianów, do których należy:
- meridian pęcherza,
- meridian osierdziowy,
- meridian pęcherzyka żółciowego,
- meridian serca,
- meridian nerki,
- meridian jelita grubego,
- meridian wątroby,
- meridian płucny,
- meridian jelita cienkiego,
- meridian śledziony,
- meridian żołądka,
- potrójny meridian Południk.
Przez każdy z wyżej wymienionych meridianów przepływa energia, czyli Qi. Dzięki niej, ludzki organizm zachowuje dobre zdrowie i siły witalne. Jakiekolwiek przerwy w krążeniu dowodzą tego, iż w organizmie zaczyna się uaktywniać choroba. Poszczególne meridiany są aktywne w określonych porach w ciągu doby. Stworzony zegar narządów wskazuje na najintensywniejszy czas działania każdego z organów w ludzkim ciele.
Ranek, południe i wczesny wieczór według zegara narządów
Zgodnie z zegarem narządów człowiek powinien wstawać między godziną 5.00 a 7.00 rano. W tym czasie najbardziej aktywny jest meridian jelita grubego. To optymalny czas dla organizmu na oczyszczanie – zarówno w zakresie wypróżniania, jak i w sferze emocjonalnej. Zaburzenia pracy tego narządu, zgodnie z medycyną chińską, objawiać się będą zaparciami czy wysypką. Kolejne dwie godziny (7.00-9.00) to czas pracy żołądka. W tych godzinach najlepiej zjeść zdrowe i obfite śniadanie. Warto dodać, że objawami nierównowagi w tym przypadku będą kwaśny refluks, nieświeży oddech, a nawet wrzody żołądka. W godzinach 9.00 do 11.00 następuje aktywność śledziony i trzustki. Uwalnianie energii ze strawionych pokarmów daje siłę do pracy i wysiłku fizycznego. W przypadku nierównowagi meridianu śledziony i trzustki można odczuwać brak energii, wzdęcia, potrzebę zjedzenia słodyczy, a także wydalać luźne stolce. Jest to też strategiczna pora dla osób z insulinoopornością – o tej porze osoby te będą czuły duże zmęczenie.
Według zegara narządów w godzinach między 11.00 a 13.00 to czas największej aktywności meridianu serca. Serce w medycynie chińskie odpowiada za umsył. Jest to dobry czas na pracę koncepcyjną. Warto wtedy zjeść posiłek i urządzić sobie sjestę z kubkiem ulubionej herbaty. Pozwoli to na swobodny transport składników odżywczych i niezakłóconą niczym wzmożoną pracę serca. W tym czasie powinniśmy ograniczyć aktywność fizyczną oraz stres. W innym przypadku może dojść do nierównowagi w pracy meridianu objawiającej się kołataniem serca, dusznościami, czy odczuciem zimnych stóp i dłoni.
Następne 2 godziny to czas wzmożonej aktywności meridianu jelita cienkiego. W tym okresie następuje ostateczne trawienie pokarmu. Jednocześnie jest to doskonały moment na wszelkiego typu aktywność. Jeśli dojdzie do nierównowagi, człowiek może odczuwać wzdęcia, refluks, a nawet cierpieć na wrzody żołądka. Z kolei pomiędzy godziną 15.00 a 17.00 następuje wzmożona aktywność meridianu pęcherza moczowego odpowiadającego za procesy związane z filtracją nerek. W tym przedziale godzinowym może dojść do znacznego spadku energii szczególnie, kiedy wcześniej nie zadbaliśmy o odpowiednie nawodnienie organizmu. Skutkiem ubocznym może być pieczenie podczas oddawania moczu czy problemy z utrzymaniem moczu. Wczesnym wieczorem (między godziną 17.00 a 19.00) najbardziej intensywnie pracują nerki. To doskonały moment na kolację oraz aktywności o niskiej intensywności, takie jak spacer, rozciąganie czy masaż. Skutkiem nierównowagi w tych godzinach może być ból krzyża, przedwczesne siwienie włosów a nawet trudności seksualne.
Wieczorna i nocna aktywność narządów a zdrowie człowieka
Wieczór wiążę się z intensywną pracą wielu narządów wewnętrznych. Po godzinie 19.00 do 21.00 warto oddać się relaksowi, zarówno fizycznemu, jak i psychicznemu. W tym czasie najintensywniej pracuje nasz układ krążenia, który przenosi składniki odżywcze do każdej komórki ciała. W godzinach 21.00 do 23.00 należy udać się na nocny odpoczynek – to czas intensywnej aktywności układu hormonalnego. To wtedy właśnie regulowana jest homeostaza organizmu, a my możemy odczuć spadek koncentracji. To z pewnością nie jest odpowiedni czas na pracę czy wysiłek fizyczny.
Według zegara narządów, jeśli osoba nie zasypia przed 23.00, to w jej organizmie pojawia się szereg zakłóceń. W tym czasie najaktywniej pracują woreczek żółciowy, wątroba i płuca.
Brak snu sprawia, iż krew nie zostaje oczyszczona z toksyn, a także pojawia się całkowite wyczerpanie zasobów energetycznych organizmu. Pomiędzy godziną 23.00 a 1.00 w nocy najbardziej aktywny jest meridian woreczka żółciowego, który odpowiada nie tylko za produkowanie żółci, ale także ma wpływ na samoocenę i łatwość podejmowania decyzji. Pomiędzy 1.00 a 3.00 w nocy, podczas głębokiego snu, następuje oczyszczenie krwi z toksyn. Odpowiedzialny jest za to meridian wątroby. Skutkiem zakłócenia snu w tym okresie mogą być problemy z wątrobą, a także bóle mięśni, anemia czy chroniczne zmęczenie. W przypadku kobiet dodatkowo mogą pojawić się problemy związane z regularnym miesiączkowaniem. Od 3.00 do 5.00 największą aktywność uzyskuje meridian płuc. Występująca w nim nierównowaga może sprzyjać astmie, niskiej odporności czy powstawaniu świszczącego oddechu. Co więcej, meridian ten ma także odzwierciedlenie w stanie psychicznym związanym z odczuwaniem smutku i żalu, co powoduje, że nierównowaga w jego pracy może powodować przebudzenia ze snu spowodowane właśnie tymi emocjami.
Posługując się zegarem biologicznym człowieka TCM można nie tylko ściśle dopasować się do rytmu dobowego swojego organizmu, ale także zidentyfikować pojawiające się dolegliwości. Poszczególne symptomy chorobowe można powiązać z czasem największej aktywności konkretnego narządu. Pozwala to na ustalenie, jaki konkretnie organ wewnętrzny zaczyna słabnąć.
Monika Dziemidowicz, dietetyk, dietoterapeuta TCM
Miło powitać Ciebie na mojej stronie.
Cieszę się, że masz podobne zainteresowania do mnie.
Jeżeli podobał Ci się mój artykuł i chciałbyś ich czytać więcej, postaw mi wirtualną kawę,
Bardzo dziękuję
