Odżywianie dzieci w wieku szkolnym

Odżywianie dzieci w wieku szkolnym

Odpowiednio zbalansowana dieta w życiu człowieka, niezależnie od wieku jest niezbędnym czynnikiem w jego prawidłowym funkcjonowaniu. Dzięki niej można uniknąć nie tylko nadwagi i otyłości, ale również wielu innych chorób takich jak cukrzyca typu 2, choroby serca, osteoporoza, a nawet nowotwory. Nie dziwne więc, że odpowiednie żywienie dziecka w wieku szkolnym jest równie niezbędne, ponieważ ma wpływ nie tylko na rozwój fizyczny, ale także na zdolności intelektualne, emocjonalne i jego ogólny stan zdrowia.

Dostarczane jest dziecku wiele niezbędnych składników odżywczych, które poprawiają prawidłowy wzrost, rozwój, energię, koncentrację i nie tylko. To właśnie rodzice oraz opiekunowie mają ważną rolę w zapewnieniu, że dzieci otrzymują odpowiednie posiłki i edukują je na temat zdrowego odżywiania.

Zatem w tym artykule napiszę o najważniejszych czynnikach, o których rodzice powinni pamiętać edukując swoje pociechy na temat prawidłowego wyżywienia, aby mogły się one rozwijać we wszystkich wymienionych przeze mnie aspektach.

 

Regularne posiłki

Na początku warto zaznaczyć, że regularne posiłki nie oznaczają jedzenia dużych ilości jedzenia w krótkim czasie. Raczej chodzi o utrzymanie stałego harmonogramu posiłków i dostarczanie organizmowi regularnego źródła składników odżywczych i energii przez cały dzień. Dla dzieci w wieku szkolnym ważne jest jedzenie śniadania, II śniadania, obiadu, podwieczorku i kolacji. Sama dieta powinna być urozmaicana i powinna posiadać produkty ze wszystkich grup piramidy żywieniowej. Regularne posiłki są niezwykle ważne dla dzieci w wieku szkolnym z wielu powodów:

  1. Zapewniają stałe źródło energii
  2. Zapobiegają podjadaniu niezdrowych przekąsek
  3. Stabilizują poziomu cukru we krwi
  4. Wpływają na wydajność szkolną
  5. Wpływają na wzrost i rozwój
  6. Wprowadzają zdrowe nawyki żywieniowe

 

Zapotrzebowanie energetyczne

Zapotrzebowanie na energię zarówno u dziewcząt, jak i chłopców do 10 roku życia wynosi ok. 1800 kcal na dobę. Po przekroczeniu tego wieku liczba u chłopców zwiększa się nawet do 2400 kcal na dobę, a u dziewczynek do 2100kcal. W grupie wiekowej 13-15 lat do 3000 kcal u chłopców, a u dziewcząt w tym samym przedziale do 2400 kcal na dzień.

 

Śniadania oraz II śniadania

Śniadanie jest jednym z najważniejszych posiłków dnia, szczególnie dla dzieci w wieku szkolnym. Należy pamiętać, że ważne jest, aby było ono zrównoważone i dostarczało różnorodnych składników odżywczych, takich jak białko, węglowodany, tłuszcze, błonnik, witaminy i minerały. Należy unikać nadmiaru słodzonych produktów, które mogą prowadzić do nagłych skoków cukru we krwi. Zatem nie odpowiednie będą tu płatki słodzone na mleku, drożdżówki, pączki, kanapki z nutellą etc. Znacznie bardziej odpowiednimi śniadaniami będą dania takie jak: omlety z warzywami, czy też dania na bazie jajek, owsianki i jaglanki z dodatkiem orzechów i owoców, atrakcyjne kolorowe kanapki z pełnoziarnistego pieczywa z różnymi dodatkami, etc.

W diecie dziecka nie można zapomnieć również o drugim śniadaniu w szkole, które jest niezwykle ważne w jego prawidłowym rozwoju. Pomaga dostarczyć mu niezbędnej energii i koncentracji w trakcie lekcji. Zaspokaja również głód, aż do pory obiadowej. Oczywiście ten posiłek również powinien składać się ze zdrowych produktów takich jak warzywa czy owoce, pełnoziarniste pieczywo, zdrowe i nieprzetworzone dodatki do pieczywa. Należy unikać słodkich batoników, chipsów i drożdżówek oraz słodki napoi – tych słodzonych cukrem, jak też i syropem glukozowo-fruktozowym.  Brak tego posiłku nie tylko negatywnie wpływa na wyniki dziecka w nauce, ale również może przyczynić się do różnych chorób metabolicznych, w tym zaburzeń gospodarki hormonalnej.

O tym jak ważne jest śniadanie mówi pewne znane przysłowie: “Śniadanie zjedz sam, obiadem podziel się z przyjacielem, a kolację oddaj wrogowi.”

 

Posiłki późnym wieczorem

Oczywiście jedzenie o późnych porach jest szkodliwe, zarówno dla dzieci jak i dorosłych (polecam artykuł: Zegar biologiczny człowieka: https://ekodietetyk.pl/zegar-biologiczny-czlowieka-z-punktu-widzenia-tcm-cz-ii/ ).  Już babcie mówiły nam, żeby nie najadać się na noc. I rzeczywiście jedzenie późno w nocy może nieść za sobą problemy trawienne takie jak wzdęcia, mdłości, nadmierne, ból brzucha, zgagę czy refluks. Z czasem konsekwencje późnych posiłków mogą stać się znacznie poważniejsze, szczególnie u dorastającego dziecka.

Ostatni lekki posiłek powinno się spożywać ok. 19.00 (sformułowanie, że ostatni posiłek  powinno się spożywać na 2-3 godzin przed snem nie jest odpowiednie, ponieważ czasem dzieci chodzą spać o godzinie 1.00 czy 2.00 wówczas nie oznacza to że mogą jeść o 23.00 czy 24.00 w nocy, bardzo negatywnie przełoży się to na pracę wątroby i nie tylko, patrz artykuł: dieta na Wątrobę: https://ekodietetyk.pl/dieta-na-watrobe-i-jej-emocje-wg-medycyny-chinskiej/ ).  Dziecko w młodym wieku nie powinno jeść dużych kolacji, ponieważ noc to czas, który organizm poświęca na odpoczynek i regenerację. Nie jest to jednak możliwe jeśli dziecko dostarczy mu dużą porcję jedzenia do strawienia przed pójściem spać. Na dodatek jest to trudne, ponieważ w nocy metabolizm działa na znacznie słabszych obrotach. W tym czasie należy unikać oczywiście takich napojów jak kawa, ale również herbata, kakao i oczywiście cola czy inne napoje słodzone.

Jedzenie późnych kolacji może prowadzić do niezwykle poważnych konsekwencji takich jak:
  1. Przybierania na wadze,
  2. Problemów z zasypianiem i z przesypianiem całej nocy, zatem pogarszanie się również jakość snu,
  3. Problemy z regeneracją ciała podczas snu,
  4. Insulinooporności,
  5. Chorób cywilizacyjnych,
  6. Problemów emocjonalnych,
  7. I innych.

 

Produkty przetworzone

Rodzice często kupując swoim dzieciom ogólnodostępne artykuły, które są proste w przygotowaniu, nie wie o tym jak poważne mogą nieść za sobą skutki. Produkty te często zawierają dużo środków konserwujących, barwników, zawierają duże ilości cukru, często są to produkty głęboko mrożone.  To właśnie fast foody oraz słodkie, kolorowe napoje mają w sobie zdecydowany nadmiar cukru. W małej 330ml puszce coca-coli znajduje się około 8 łyżeczek cukru, gdzie dla dziecka, w wieku 12 lat zaleca się spożywać nie więcej niż 6-7 łyżeczek dziennie! Oznacza to, że mała puszka coli ma w sobie powyżej dziennego zapotrzebowania cukru dla dziecka.

Efekt koktajlu (synergii) działania dodatków do żywności

Ogólnie wpływ poszczególnych dodatków do żywności na organizm jest względnie zbadany, a ilość tych dodatków została dokładnie określona przez światowe i europejskie instytucje ds. leków i żywności, jako dopuszczalne normy.  Jednak  mało mówi się o skutkach łączenia ich ze sobą, tzw. efekcie koktajlu lub też synergii. Zjawisko to występuje, gdy dwie szkodliwe lub potencjalnie szkodliwe substancje znajdują się w jednym produkcie lub kiedy jemy kilka na raz produktów przetworzonych. Oczywiście pomimo dopuszczalnych norm, nikt nie wie, w jakich konfiguracjach i z jakimi innymi przetworzonymi produktami dana osoba je połączy. Wówczas wytwarzają o wiele silniejszy skutek toksyczny niż efekty oddziaływania każdej z nich osobna. Już kilka lat temu na Uniwersytecie w Liverpoolu zostały przeprowadzone badania o tym, jaki wpływ na mózg ma połączenie najczęściej spotykanych związków chemicznych. Wykazały one, że przyjmowanie wraz z pożywieniem jednocześnie glutaminianu sodu, błękitu brylantowego lub aspartamu i żółcieni chinolinowej powstrzymywały rozwój komórek nerwowych i zatrzymywały przepływ impulsów nerwowych. Wiele badań wykazało również, że dodatki do żywności mogą powodować cukrzycę, otyłość i choroby zapalne jelit.

Kilka groźniejszych dodatków do żywności: powszechny benzoesan sodu (występuje głównie w napojach gazowanych, produktach zbożowych i mięsnych), glutaminian sodu (występuje w wielu produktach), aspartam (słodzik w napojach ”bez cukru”), azotan potasu – (obecny min. w wędlinach), karagen hybrydowy  (obecny w lodach, jogurtach, deserach, ciastkach),  kwas fosforowy , ortofosforowy (regulator kwasowości w napojach gazowanych).

Zatem jak widać, w przypadku zdrowego odżywiania trzeba zwrócić uwagę na jego wiele aspektów. Jednak warto to zrobić, aby dzieci mogły cieszyć się dobrą kondycją i zdrowiem.

 

Monika Dziemidowicz,  dietetyk, dietoterapeuta TCM

 

czytaj podobne:

Jak pokonać nadmierny apetyt na cukier i słodycze?

 

Miło powitać Ciebie na mojej stronie.

Cieszę się, że masz podobne zainteresowania do mnie.

Jeżeli podobał Ci się mój artykuł i chciałbyś ich czytać więcej, postaw mi wirtualną kawę,

Bardzo dziękuję

Postaw mi kawę na buycoffee.to