Lecznicze właściwości winogron
Winogrona – owoce kojarzone z obfitością i długowiecznością – to nie tylko smakowity dodatek do diety, ale również owoce o szerokim zastosowaniu terapeutycznym. Winogrona, zwłaszcza te ciemne, są bogate w bioaktywne związki roślinne, które wykazują szereg potwierdzonych naukowo właściwości prozdrowotnych:
1. Resweratrol – strażnik młodości i przeciwzapalny polifenol
- jeden z najcenniejszych związków obecnych w skórce ciemnych winogron (szczególnie czerwonych),
- działa jako silny przeciwutleniacz, przeciwzapalny i kardioprotekcyjny,
- chroni komórki przed stresem oksydacyjnym,
- wspomaga elastyczność naczyń krwionośnych, może obniżać ciśnienie krwi i poziom cholesterolu LDL,
- badania sugerują jego rolę w ochronie mózgu przed neurodegeneracją oraz w spowalnianiu procesów starzenia.
2. Wpływ na układ krążenia
- flawonoidy zawarte w winogronach poprawiają mikrokrążenie,
- wykazują działanie przeciwzakrzepowe i wspierają funkcję śródbłonka naczyń,
- sok z ciemnych winogron może wpływać korzystnie na profil lipidowy i zmniejszać stan zapalny.
3. Wsparcie dla układu odpornościowego i jelit
- naturalne cukry i błonnik (szczególnie w skórkach) wspierają florę jelitową,
- winogrona działają łagodnie przeczyszczająco, co pomaga w detoksykacji organizmu,
- zawierają witaminę C, potas, mangan – wspierające odporność i regenerację.
4. Działanie przeciwnowotworowe (potencjalne)
- resweratrol i inne polifenole z winogron wykazują działanie cytotoksyczne wobec niektórych komórek rakowych w badaniach laboratoryjnych,
- wspomagają mechanizmy naprawy DNA i hamują proliferację komórek nowotworowych (m.in. w badaniach nad rakiem jelita grubego i piersi).
A co z winem?
Czerwone wino zawiera resweratrol, ale jego ilość jest znacznie mniejsza niż w świeżych winogronach. Działanie zdrowotne przypisywane winu wynika głównie z obecności polifenoli – ale nie rekomenduje się alkoholu jako źródła resweratrolu, zwłaszcza przy stanach zapalnych.
***
Winogrona w Tradycyjnej Medycynie Chińskiej
cenione są za tonizujące właściwości i wpływ na krew, płyny i układ odpornościowy.
Termika i smak:
- Natura termiczna: neutralna do lekko ochładzającej
- Smak: słodki, lekko kwaśny
- Kanały wnikania: Płuca, Śledziona, Nerki
Główne właściwości lecznicze:
1. Tonizują Qi i Krew
- winogrona wzmacniają organizm po wyczerpaniu (fizycznym i emocjonalnym),
- szczególnie polecane są osobom osłabionym, anemicznym, w okresie rekonwalescencji,
- poprawiają krążenie krwi, wspomagając harmonizację między Sercem a Wątrobą.
2. Nawilżają Płuca i łagodzą suchy kaszel
- Dzięki zawartości naturalnych cukrów i płynów, winogrona wspomagają produkcję Jin Ye (płynów ciała),
- polecane przy suchym kaszlu, chrypce, uczuciu suchości w gardle, zwłaszcza w sezonie jesiennym,
- w wersji suszonej (rodzynki) działają bardziej wzmacniająco na Qi Płuc.
3. Wzmacniają Śledzionę i wspomagają trawienie
Pomagają w przypadku osłabionej Śledziony objawiającej się zmęczeniem, brakiem apetytu, wzdęciami, mogą być dobrym wyborem w lekkich formach (kompot, przecier) dla osób o niskim apetycie i osłabieniu Qi.
4. Wspierają Nerki i długowieczność
Wzmacniają Esencję Jing, działając odmładzająco i wspierająco na funkcje rozrodcze, szczególnie polecane u osób z objawami osłabienia Nerek: bólem lędźwi, szumami usznymi, przewlekłym zmęczeniem.
Jak je podawać według TCM?
- Kompot z winogron z goździkiem i imbirem (przy osłabionej Śledzionie),
- Wywar z rodzynków i lukrecji – przy suchości w gardle i suchym kaszlu,
- Surowe winogrona w małych ilościach, najlepiej w cieplejszych miesiącach i nie na pusty żołądek.
Kiedy unikać winogron
-
Przy objawach Wilgoci i Śluzu (np. ciężkość ciała, obfity śluz w nosie/gardle, biegunki),
-
U osób z cukrzycą (ze względu na wysoki indeks glikemiczny i dużą zawartość cukru),
-
W przebiegu ostrych infekcji z objawami Gorąca – lepiej wtedy sięgnąć po owoce o wyraźnie ochładzającej naturze (np. gruszki, arbuz – w odpowiednim kontekście).
Podsumowanie:
Winogrona to prawdziwy skarb natury – tonizują Qi i Krew, wspierają Płuca, Śledzionę i Nerki. Zgodnie z zasadami TCM najlepiej działają spożywane w wersji gotowanej lub suszonej, z dodatkiem rozgrzewających przypraw, zwłaszcza u osób z niedoborem Qi i płynów.
Przepis
Kompot z winogron z goździkiem i imbirem (TCM)
Składniki (na 2 porcje):
-
1 szklanka ciemnych winogron (mogą być z pestkami lub bez)
-
2 plasterki świeżego imbiru
-
3–4 goździki
-
2 szklanki wody
-
opcjonalnie: plasterek skórki mandarynki (Chen Pi) lub łyżeczka miodu (gdy napój przestygnie)
Wykonanie:
Do rondelka wlej wodę, dodaj winogrona, imbir i goździki. Gotuj na małym ogniu przez ok. 15–20 minut. Pozostaw do przestudzenia, przecedź (lub zostaw owoce jako jadalny dodatek). Pij lekko ciepły – szczególnie wieczorem lub przy suchości gardła.
Monika Dziemidowicz
dietetyk, dietoteraputa TCM
czytaj podobne: