Dieta na zmęczenie i wyczerpanie (TCM)
Cz. II
Kolejny przypadek:
krótkotrwałe zmęczenie, osłabienie i zastój – przypisane do Zastoju Wątroby
– w tym wypadku objawom zmęczenia towarzyszy napięcie nerwowe, wzdęcia, frustracja, depresja, zmienność nastrojów, odczucie guli w gardle, zaburzenia łaknienia, kompulsywne jedzenie, PMS, mdłości, bóle brzucha. Ten rodzaj zmęczenia pojawia się głównie przez tłumienie emocji (złości, wściekłości, zazdrości, pretensji). W tym wypadku dieta będzie zupełnie inna (szczegóły w artykule Dieta na Wątrobę i jej emocje: https://ekodietetyk.pl/dieta-na-watrobe-i-jej-emocje-wg-medycyny-chinskiej/ ). Wszelkie toniki, które będą poruszały Qi Wątroby bardzo wskazane. Natomiast warto unikać pokarmów zbyt mocno rozgrzewających Wątrobę, chociaż pacjenci intuicyjnie będą chcieli jeść pikantnie. Z jednej strony ostry smak rozprasza zastój ale z drugiej będzie bardziej rozgrzewał i wypalał cenne Yin Wątroby. A to może doprowadzić do
długotrwałego wyczerpania/ wypalenia na skutek niedoboru Yin Wątroby.
A to już dużo poważniejszy przypadek. Zwykle występuje on w towarzystwie niedoboru Yin Nerek, niedoborów krwi, wznoszącym Yang Wątroby. Z objawami takimi jak: zmęczenie, nerwowość, wewnętrzny niepokój, zawroty głowy, suche oczy, problemy z oczami, czerwone policzki, gorące wnętrze dłoni, podeszwy stóp, stany depresyjne czy też depresja. W tym wypadku trzeba zastosować dietę typową na wzmocnienie Yin Wątroby o naturze neutralnej z typowymi produktami w tego typu syndromie: tofu, pszenica, orkisz, jęczmień, kwas chlebowy, nabiał, ze względnie dużą ilością produktów o charakterze kwaśnym. Natomiast należy wystrzegać się alkoholu, papierosów, kawy, mocnych i pikantnych przypraw, grillowanych i smażonych mięs.
Kolejne typy wyczerpania wiążą się z niedoborami w Nerkach.
W przypadku niedoboru Yang- zmęczeniu towarzyszy awersja do zimna, zimnych pokarmów, picia wody. Często wiąże się z zawrotami głowy, szumami usznymi, zaburzeniami słuchu, częstej potrzebie oddawania moczu – nieadekwatnie do wypijanych płynów, nietrzymaniem moczu, obrzękami, utratą libido, problemami jelitowymi. W tym wypadku problem może być związany z nieodpowiednią dietą i stylem życia ale także konstytucją (więcej o typach konstytucyjnych w artykule: Dieta a konstytucja ciała -Woda). Może też być spowodowane – stresem, przepracowaniem, nadmierną aktywnością seksualną oraz dużą ilością porodów w krótkich odstępach czasu. Dieta na tego typu wyczerpanie w najbardziej poczytnym moim artykule: Dieta na nerki i ich emocje: https://ekodietetyk.pl/dieta-na-nerki-i-ich-emocje-zalecenia-wg-medycyny-chinskiej/ . Na pewno warto zaznaczyć, że bardzo istotne są tutaj porządne ciepłe śniadania, na bazie zbóż, kleiki, congee z różnymi dodatkami. Minimum 2 posiłki ciepłe. Nie bez znaczenia będzie oczywiście odpowiedni strój, ogrzewający okolice lędźwi i nerek.
Dużo poważniejszym typem wyczerpania jest wyczerpanie z powodu Yin Nerek, powodowane przez przewlekłe, wyniszczające choroby, nadużywanie używek, alkoholu, poważne ubytki krwi, długotrwały stres, przewlekłe niedobory snu (praca w nocy, praca na zmiany, praca ze zmianą stref czasowych bez odpowiedniej regeneracji). Syndrom ten tez może być spowodowany przez długotrwały niedobór Qi i Yang Nerek.
Dodatkowymi objawami w tym rodzaju poważnego wyczerpania będą choroby problemy z nerkami, bóle ciała – kości, lędźwi, kolan, poty nocne, „gorąco pięciu miejsc” (czyli wnętrza dłoni, podeszwy stóp i w okolicach mostka), suchość ust, zaburzenia słuchu, szumy uszne, zawroty głowy, zapominanie, demencja, bezpłodność, impotencja i inne.
Ważne jest, aby pamiętać, że przy niedoborach Yin Nerek zwykle trzeba wziąć pod uwagę również niedobory Qi Nerek. Może się okazać, że w tym wypadku wzmacnianie może potrwać roku lub nawet dłużej. W diecie należy unikać smaku gorącego gorzkiego, gorzkiego ciepłego, ostrego i gorzkiego jednocześnie. Są to min. kawa, czarna herbata, wino czerwone, pikantne przyprawy, etc. (więcej o diecie w tym syndromie w artykule o Nerkach, jak wyżej).
No i ostatni rodzaj wyczerpania
długotrwałe zmęczenie i wyczerpanie z powodu niedoboru krwi/ niedoboru krwi Wątroby,
który najczęściej dotyczy kobiet. Objawami, które towarzyszą tego typu wyczerpaniu są : bladość skóry, kurza ślepota, niewyraźne widzenie, słabość mięśni, bóle nóg, skurcze mięśni, problemy z menstruacjami, bezsenność, zapominanie, problemy z koncentracją. W artykule „Słaba krew” https://ekodietetyk.pl/slaba-krew-krwawienia-wg-tcm/ dużo pisałam o przyczynach i diecie w tym syndromie. Zatem zainteresowanych odsyłam do informacji tam zawartych.
Miłej lektury,
Monika Dziemidowicz,
dietetyk, dietoterapeuta TCM
Literatura: Joerg Kastner „Terapia pożywieniem”
Czytaj także:
Słaba KREW – anemia i inne zaburzenia związane z krwią wg TCM