Dieta na jesień, dieta na przeziębienia

Dieta na jesień, dieta na przeziębienia

Dietę jesienną można podzielić na dwie części. Pierwsza – to dieta wczesnojesienna, nawilżająca po bardzo gorącym lecie, druga  – to dieta późnojesienna przygotowująca do chłodów, długiej zimy, zapobiegająca wychłodzeniu i przeziębieniom.

Obecnie po bardzo gorącym lecie wiele osób może się skarżyć na problemy związane z suchością skóry, uczuciem ciągłego pragnienia, suchością ust, gardła, suchego kaszlu, zaparciami, skąpymi menstruacjami. Objawom tym może także towarzyszyć spadek energii w godzinach popołudniowych.

Aby przywrócić równowagę w organizmie należy odpowiednio zmodyfikować dietę i jadać pokarmy o właściwościach nawilżających. I pomimo tego, że powyższe objawy są skutkiem gorąca nie należy się w tej sytuacji schładzać pokarmami zimnymi (tj.: kefiry, jogurty, lody, piwo, duża ilość soków owocowych, warzywnych).

Pokarmy, które przywrócą równowagę po gorącym lecie

to praktycznie wszystkie warzywa, które dostępne są na straganach wczesną jesienią, a więc: pomidory, cukinie, kabaczki, bakłażany, kalafiory, szpinak, fasolka szparagowa, warzywa strączkowe. Przy suchościach nieocenione są owoce – szczególnie gruszki  (w postaci kompotów z dodatkiem migdałów, musów lub w niewielkich ilościach surowe), ale także brzoskwinie, kaki, maliny, borówki, czy jabłka. Dodatek ziaren, orzechów i dobrej jakości olei oczywiście również jest jak najbardziej wskazany. Ze zbóż warto sięgnąć po orkisz, ryż, jęczmień, grykę niepaloną czy też komosę ryżową.  W diecie wczesnojesiennej nie powinno również zabraknąć w niewielkiej ilości smaku kwaśnego czyli ogórków kiszonych, i kapusty kiszonej. W tym czasie natomiast powinno się unikać smaku gorzkiego (kawy, herbaty) oraz gorzkich ziół. Duża ilość smaku gorzkiego, aromatycznych przypraw (tj.: tymianek, bazylia, oregano, majeranek) oraz grillowanych potraw może wpłynąć bardziej osuszająco i pomimo wielu starań i zabiegów dieta przywracająca równowagę w organizmie może nie przynieść zadowalających efektów.

Dieta na jesień

Potrawy wczesnej jesieni należy przygotowywać w sposób prosty, z minimalną ilością przypraw, tak aby pokarmy miały smak łagodny. Zaleca się spożywanie zup, warzyw gotowanych na parze, kleików zbożowych. Powinno się też unikać złożonych połączeń pokarmowych.

Wg Tradycyjnej Medycyny Chińskiej skutki nieodpowiedniej diety lub wpływu czynników klimatycznych mogą odezwać się również po 90 dniach, zatem wpływ gorącego lata – nadmierna suchość oraz problemy skórne i płucne mogą pojawić się jeszcze w listopadzie. Wówczas warto pamiętać o powyższych zaleceniach.

Dieta późnej jesieni

powinna już być nieco inna. Aby przygotować odpowiednie pożywienie na jesień należy sobie uzmysłowić charakter tej pory  roku – wszystko w przyrodzie kurczy się i kieruje swoją energię/esencję do środka i w dół, opadają liście i owoce, a soki drzew spływają do korzeni. Człowiek jest częścią natury dlatego też powinien podążać za jej rytmem, również w kwestii odżywiania.

Jak zatem powinna wyglądać w tym czasie dieta w naszej strefie klimatycznej?

Coraz częściej powinniśmy sięgać po ciepłe, aromatyczne potrawy, pieczone czy też długo gotowane w niewielkiej ilości wody. Aby pobudzić ściąganie energii do środka do posiłków powinno się włączać więcej potraw o charakterze kwaśnym tj.: chleb na zakwasie, kapustę kiszoną, oliwki, ogórki kiszone, herbatę z owoców dzikiej róży, kwaśne odmiany owoców – jabłka, śliwki, winogrona. Jednak nie należy przesadzać z pokarmami skaranie kwaśnymi.

Kiedy jesienią przeważa suchy klimat i jeżeli pojawiają się symptomy związane z suchością, o której była mowa wyżej, wówczas dieta powinna być nawilżająca (podobnie jak w przypadku diety po gorącym lecie), a więc powinna obfitować w szpinak, jęczmień, gruszki, jabłka, grzyby, migdały, orzechy, miód, słód jęczmienny, dobrej jakości produkty mleczne, jaja, ryby. Ale trzeba pamiętać, że późną jesienią dieta nawilżająca powinna być dużo cieplejsza niż dieta babiego lata.

Jesień to czas przeziębień, zachorowań na grypę i inne infekcje dotykające układu oddechowego.

Szybkie przeziębianie się lub „łapanie” infekcji może mieć kilka przyczyn min.: nadmierne narażanie się na chłód, nieodpowiedni ubiór do warunków atmosferycznych, mała aktywność fizyczna, ale też spożywanie zbyt dużej ilości pokarmów wychładzających tj. sałatki, soki, kefiry, maślanki, jogurty. Im wcześniej zareaguje się na pierwsze objawy i podejmie odpowiednie działania dietetyczne, tym szybciej można uporać się z chorobą.

Poniżej kilka zaleceń dietetycznych, które można zastosować w przypadku jesiennego przeziębienia:

• Jeżeli dreszcze przeważają nad gorączką – należy jeść mniej i stosować dietę płynną – opartą na zupach jarzynowych i kleikach zbożowych;
• Jeżeli przeważa gorączka – lepszym wyborem są soki warzywne i owocowe lub świeże owoce;
• Jeżeli utrzymuje się gorączka – można zastosować terapię napotną poprzez wypicie herbaty ze świeżymi imbirem lub cynamonem lub herbaty ziołowej: z ziela krwawnika, kwiatu bzu czarnego, rumianku, kocimiętki, mięty pieprzowej;
• W czasie przeziębienia należy jadać pokarmy bogate w bioflawonoidy: kapusta biała z głąbem, papryka z wewnętrznymi częściami owocu, a także inne warzywa tj.: marchew, pietruszka, brokuł, rzepa, pasternak, chrzan, czosnek, cebula szalotka;
• Warto też pić herbatę z dzikiej  róży, która jest bogatym źródłem witaminy C lub pić herbaty z dodatkiem  cytryny i miodu;
• Z diety należy wykluczyć produkty śluzotwórcze i zakwaszające tj. cukier, słodycze, nabiał, wieprzowinę. Niekorzystne będą również produkty słone.

Jeżeli jednak nie uda się powstrzymać pierwszych objawów przeziębienia i dojdzie do nagromadzenia śluzu, któremu będzie towarzyszył min. katar, kaszel, odkrztuszanie flegmy, spłycenie oddechu, wówczas w diecie powinny znaleźć się pokarmy, które wpłyną na przekształcenie, redukcję i usuwanie  śluzu.

W zależności od koloru śluzu należy zastosować inne pokarmy:

1) W przypadku, kiedy śluz jest koloru żółtego należy jadać pokarmy o charakterze ostrym i ochładzającym bądź neutralnym  tj.: rzepa, rzodkiew, rzodkiewka, rukiew wodna, trawy zbożowe, wodorosty, grzyby, pokrzywa, podbiał, dziewanna drobnolistna, sok ze świeżej białej kapusty.
2) W przypadku śluzu białego/ przezroczystego doskonale sprawdzą się produkty o charakterze ostrym ale ciepłym lub neutralnym czyli fenkuł, kozieradka, herbata z kopru włoskiego, czosnek i warzywa cebulowate, chrzan, rzepa, imbir, rzodkiew, grzyby, niewielki dodatek przypraw aromatycznych. Dobre działanie będzie miał też jęczmień, gryka, amarantus.
3) W przypadku każdego rodzaju śluzu polecam picie wywaru z suszonych, ekologicznych skórek cytrusów, najczęściej mandarynek. Skórka z mandarynek działa nie tylko na pozbycie się śluzu ale ma także działanie antybakteryjne.  W każdej infekcji, której towarzyszy śluz należy natomiast unikać produktów tj.:  nabiału, mięsa ssaków (szczególnie wieprzowiny), orzeszków ziemnych, cukru, słodyczy i wszelkich substancji słodzących.

Monika Dziemidowicz, dietetyk, dietoterapeuta TCM

Literatura:
„Odżywianie dla Zdrowia” Paul Pitchford; „Terapia  Pożywieniem” Joerg Kastner,”Tradycyjna Medycyna Chińska w Kuchni” Zhang Yifang